Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej — czym jest? Jak wyłączyć grunty z produkcji rolnej?
Wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej oznacza to rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów. Często wyłączenie gruntu z produkcji rolnej jest konieczne do uzyskania pozwolenia na budowę. Może też być konieczne jeżeli chcemy rozpocząć nierolnicze użytkowanie istniejących zabudowań rolniczych. Wyłączenie z produkcji rolniczej wymaga uzyskania odpowiedniej decyzji administracyjnej zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Wyłączenie gruntów z produkcji rolnej — kiedy jest konieczne?
Załóżmy, że jesteśmy właścicielami niezabudowanej działki. Chcielibyśmy tę działkę w jakiś sposób zagospodarować. Jednak czy możemy rozpocząć prace budowlane tego samego dnia? Odpowiedź na to pytanie poznamy zaglądając do wypisu z rejestru gruntów. Jeżeli nasza działka opisana jest literą R (grunty rolne), będziemy musieli odrolnić grunt przed podjęciem prac budowlanych.
Jak odrolnić działkę?
Procedura odrolnienia działki może być dla wielu skomplikowana. Jednak początkowe kroki, które zdeterminują nasze późniejsze działania są stosunkowo proste. Przede wszystkim musimy sprawdzić czy nieruchomość objęta jest Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Jeżeli nasza nieruchomość jest objęta MPZP, musimy złożyć odpowiedni wniosek (np. za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl).
Jeżeli jednak nasza działka nie ma obowiązującego miejscowego planu, mamy dwie możliwości. Po pierwsze możemy złożyć wniosek o opracowanie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Drugą możliwością jest złożenie wniosku do urzędu gminy o wydanie Decyzji o Warunkach Zabudowy (WZ). Taka decyzja będzie później stanowić podstawę do odrolnienia.
Klasy gruntów rolnych
Klasy gruntów (klasy bonitacyjne) to formalna skala jakości ziemi oraz jej przydatności do produkcji rolniczej. To właśnie na podstawie klas bonitacyjnych wylicza się podatek gruntowy. Warto mieć na uwadze, że klasa gruntu jest istotna przy procedurze wyłączania gruntów rolnych — na jej podstawie wylicza się koszty procedury odrolnienia.
Obecnie wyróżnia się 9 rodzajów gruntów ornych:
I — gleby orne najlepsze,
II — gleby orne bardzo dobre,
III a — gleby orne dobre,
III b — gleby orne średnio-dobre,
IV a — gleby orne średniej jakości, lepsze,
IV b — gleby orne średniej jakości, gorsze,
V — gleby orne słabe,
VI — gleby orne najsłabsze,
VIz — gleby orne pod zalesienia
Dokładniejszy opis każdej z gleb można znaleźć na stronie Głównego Urzędu Statystycznego. Jeżeli chcemy wystąpić o dokonanie zmiany przeznaczenia gruntu w MPZP lub utworzyć MPZP, albo o wydanie decyzji o warunkach zabudowy musimy pamiętać, że dla klas od I do III wymagana jest zgoda Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Opłaty za wyłączenie z produkcji rolnej
Opłaty za wyłączenie z produkcji rolnej dzielą się na dwie kategorie: należność i opłaty roczne. Należność to jednorazowa opłata za trwałe wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej. Opłaty roczne płatne są — jak wskazuje nazwa — corocznie do 30 czerwca danego roku. Płaci się je przez 10 lat od decyzji dotyczącej wyłączenia. Opłatę roczną wnosi się na podstawie całkowitej powierzchni gruntu i wynosi ona 10% należności wyliczanej na podstawie poniższego zestawienia (dane na lipiec 2023):
W odniesieniu do gleb pochodzenia mineralnego i organicznego:
- klasy I – 437 175 zł za 1 ha
- klasy II – 378 885 zł za 1 ha
- klasy IIIa – 320 595 zł za 1 ha
- klasy IIIb – 262 305 za 1 ha
- Ł i PS I – 437 175 zł za 1 ha
- Ł i PS II – 361 398 za 1 ha
- Ł i PS III – 291 450 za 1 ha
(Przy czym: Ł – łąki; PS – pastwiska trwałe)
W odniesieniu do gleb pochodzenia organicznego:
- klasy IVa – 204 015 zł za 1 ha
- klasy IVb – 145 725 zł za 1 ha
- klasy V – 116 580 zł za 1 ha
- klasy VI – 87 435 zł za 1 ha
- Ł i PS IV – 174 870 zł za 1 ha
- Ł V – 145 725 za 1 ha
- PS V – 116 580 za 1 ha
- Ł i PS VI – 87 435 zł za 1 ha
(Przy czym: Ł – łąki; PS – pastwiska trwałe)
Wzorem na obliczenie należności jest:
Należność = Stawka × Powierzchnia
N = S × A
Przykład:
Nieruchomość gruntowa o powierzchni 0,83 ha. Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów nieruchomość posiada klasę gruntu „RIVb”. Obliczenia należności wyglądałyby następująco:
N = 145 725 zł × 0,83ha = 120 951 zł 75 gr
Pamiętajmy, że opłata za wyłączenie z produkcji rolnej wynosi 10% obliczonej sumy. Oznacza to, że opłata roczna wyniesie w tym wypadku 12 095 zł 18 gr.
Warto przy okazji zwrócić uwagę, na art. 12 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Zgodnie z ustępem 6 tego artykułu, wysokość należności pomniejsza się o samą wartość rynkową gruntu w danej miejscowości w dniu faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji. Oznacza to, że w przypadku droższych inwestycji należność może ostatecznie zostać zredukowana do zera.
Zanim złożysz wniosek o wyłączenie gruntu z produkcji
Wyłączenie gruntów rolnych może być dla wielu procesem skomplikowanym oraz kosztownym. Warto w tym celu zapoznać się z obowiązującymi przepisami. Dobrym pomysłem będzie także skontaktowanie się z odpowiednimi urzędami. To pozwoli uniknąć Ci nieprzyjemnych przygód przy składaniu wniosku o wyłączenie gruntu.
Zanim zdecydujesz się na przejść przez proces, jakim jest trwałe wyłączenie gruntów, bezpiecznym wyborem będzie kontakt z profesjonalistami. Kancelaria Prawna Chudzikowski oferuje w tym zakresie kompleksową obsługę prawną. Pomożemy Ci przejść przez cały proces bez niespodziewanych komplikacji. Zadzwoń lub napisz do nas!
Skontaktuj się z nami
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001
Kancelaria Chudzikowski S.K.A. | kontakt: kancelaria@chudzikowski.pl | 2023 © all rights reserved