Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego,
dochodzenie zwrotu

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego UNWW stanowiło formę zabezpieczenia interesów banku w sytuacji, w której kredytobiorca nie dysponował wymaganym, na ogół 20%, udziałem własnym. Obowiązywało do czasu spadku salda zadłużenia poniżej określonego progu. Początkowo ubezpieczenie to nie było zbyt drogie, jednak po jakimś czasie (ze względu na wzrost kursu CHF, a więc i wzrost zadłużenia) banki zaczęły pobierać składkę na to ubezpieczenie wielokrotnie. Dlatego też jej wysokość to w sumie nawet kilka tysięcy złotych.

Pomimo, że kredytobiorca, jak w przypadku innych umów ubezpieczenia, nie jest stroną umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego UNWW, ani też uposażonym, jednak zmuszony jest ponosić jego koszty. Zapisy dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego nie stanowiły przedmiotu negocjacji i indywidualnego uzgodnienia pomiędzy stronami. Z reguły były narzucone z góry przez bank w treści umowy kredytowej.

Zgodnie z aktualnym orzecznictwem, ubezpieczenie UNWW, jako zabezpieczające wyłącznie interes banku, jest niezgodne z prawem. Postanowienie umowy w tym zakresie może być zakwestionowane w oparciu o przepisy dotyczące niedozwolonych postanowień umownych. Nawet zakładając, że nie we wszystkich przypadkach umów kredytowych, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego będzie uznawane przez sądy za niedozwolone, to jednak w przypadku wielu banków (np. mBanku czy Banku Millenium) istnieją podstawy do żądania uznania abuzywności tych klauzul.  Taką wykładnię przyjął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20.11.2013, sygn. akt: VI ACa 1521/12. Podobnie Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 07 lipca 2015 r., sygn.  akt I C  1305/14, podtrzymany wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie.

Banki, stosując w umowach takie niedozwolone zapisy, które nakładały na kredytobiorców obowiązek kilkukrotnego opłacania przedmiotowych składek UNWW, działały często bezprawnie. Zatem wszystkie kwoty, w tym wypadku mowa o składkach od ubezpieczenia wkładu własnego, które zostały pobrane bezpodstawnie, powinny zostać zwrócone.