Formy prowadzenia działalności leczniczej.
Część 2: grupowa praktyka
W tym artykule zajmujemy się problematyką grupowej praktyki lekarskiej. Informacje na temat indywidualnej praktyki lekarskiej znajdą Państwo w naszym poprzednim wpisie dotyczącym działalności leczniczej.
Podział działalności leczniczej
Dla przypomnienia: w Polsce możemy wyróżnić dwa typy wykonywania działalności leczniczej w formie praktyki zawodowej:
- indywidualną praktykę
- grupową praktykę
Indywidualną praktyką lekarską jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Tę formę opisaliśmy w naszym poprzednim wpisie dotyczącym działalności leczniczej. Natomiast grupowa praktyka może być prowadzona wyłącznie w formie spółki cywilnej, spółki jawnej lub spółki partnerskiej. Każda ze wspomnianych spółek posiada swoje cechy charakterystyczne, które na dalszym etapie mogą wpłynąć na funkcjonowanie podmiotu. Dlatego przed założeniem działalności powinniśmy zapoznać się z dostępnymi rozwiązaniami.
Grupowa praktyka lekarska jako spółka cywilna
Jeżeli decydujemy się na tę formę działalności, powinniśmy pamiętać, że spółka cywilna musi zostać powołana przed rozpoczęciem działalności leczniczej.
Co ciekawe, spółka wbrew nazwie i powszechnemu rozumieniu nie jest spółką. Spółka cywilna (w odróżnieniu od spółek osobowych i kapitałowych) została uregulowana w kodeksie cywilnym. Pozostałe spółki zostały uregulowane w kodeksie spółek handlowych. Przede wszystkim spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej.
W przypadku spółki cywilnej podmiotami wszelkich czynności są wspólnicy spółki cywilnej. Oznacza to między innymi, że wszelkie umowy zawierane są ze wspólnikami, a nie samą spółką. Oznacza to też, że w przypadku postępowań sądowych powodami lub pozwanymi będą wspólnicy.
Możemy więc zauważyć, że spółka cywilna jest umową zawartą między wspólnikami. Ma ona regulować wzajemne prawa i obowiązki wspólników. Możemy zauważyć również, że głównym elementem spółki są jej wspólnicy oraz ich interes, który spółka realizuje. Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. W tym celu działają oni w sposób oznaczony, w szczególności poprzez wniesienie wkładów. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem.
Cechy charakterystyczne spółki cywilnej:
- Podmiotami praw i obowiązków są wspólnicy
- Stronami wszelkich stosunków prawnych są wspólnicy
- Stronami wszelkich postępowań: sądowych, administracyjnych są wspólnicy
- Majątek spółki jest majątkiem wspólnym wszystkich wspólników
- Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wszyscy wspólnicy solidarnie, zarówno majątkiem spółki, jak i majątkiem prywatnym
- Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki
- Czynności przekraczające zwykły zarząd wymagają zgody wspólników
- Utrudnienie możliwości dziedziczenia przez następców prawnych
- Niepełna możliwość sprzedaży firmy, z uwagi na jej silne powiązanie z osobą fizyczną (ograniczenia podobne jak przy JDG)
Grupowa praktyka lekarska jako spółka osobowa
Jeśli wolimy założyć grupową praktykę lekarską jako spółkę osobową, mamy dwie możliwości. Możemy wybrać spółkę jawną lub partnerską. Zarówno spółka jawna, jak i partnerska zostały uregulowane w kodeksie spółek handlowych i należą do osobowych spółek prawa handlowego. Są formą działalności gospodarczej pomiędzy jednoosobową działalnością gospodarczą a spółką cywilną.
Spółki osobowe są odrębnymi podmiotami. Oznacza to, że mają zdolność prawną (choć nie mają osobowości prawnej takiej, jak spółki kapitałowe). Przy tym wszystkim istotny jest jednak ich osobowy charakter i wpływ wspólników na funkcjonowanie spółki.
Spółka jawna
Pamiętajmy, że jednym z rygorów założenia spółki jawnej jest konieczność zawarcia umowy spółki na piśmie w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa w szczególności powinna zawierać:
- Firmę i siedzibę spółki;
- Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;
- Przedmiot działalności spółki;
- Czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony.
Spółkę można założyć zarówno w sposób tradycyjny, jak i elektronicznie przy wykorzystaniu wzorca umowy na portalu S24. Elektroniczne założenie spółki wymaga od nas wypełnienia formularza umowy, który jest udostępniony w systemie. Oczywiście umowę będziemy musieli podpisać kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Cechy charakterystyczne spółki jawnej:
- Powstaje z chwilą wpisu do rejestru
- Możliwość dziedziczenia i sprzedaży spółki
- Może we własnym imieniu nabywać prawa (w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe)
- Może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania
- Spółka jawna może pozywać i być pozywana
- Spółka jawna prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą
- Rejestrowana jest w Rejestrze Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS),
- Silne zaangażowanie wspólników w działalność spółki
- Za zobowiązania spółki w pierwszej kolejności odpowiada sama spółka
- Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko, albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp. j.”
Warto też zaznaczyć, że za zobowiązania spółki w pierwszej kolejności odpowiada sama spółka. Oczywiście wspólnicy odpowiadają solidarnie ze spółką i między sobą, ale ich odpowiedzialność ma charakter subsydiarny. Oznacza to, że wierzyciel może sięgnąć do osobistego majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku samej spółki okaże się bezskuteczna.
Spółka partnerska
Trzecią możliwością przy grupowych praktykach lekarskich jest spółka partnerska. Jest to spółka osobowa utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba, że odrębna ustawa stanowi inaczej. Pamiętajmy, że spółka partnerska może być zawiązana wyłącznie przez osoby fizyczne mające prawo do wykonywania wolnego zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej.
Również w tym wypadku spotkamy się z koniecznością zawarcia umowy spółki na piśmie w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Jednak istotną różnicą jest fakt, że spółki partnerskiej nie będziemy mogli zarejestrować w formie elektronicznej.
Umowa w szczególności powinna zawierać:
- Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki;
- Przedmiot działalności spółki;
- Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2;
- W przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów;
- Firmę i siedzibę spółki;
- Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony;
- Określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.
Cechy charakterystyczne spółki partnerskiej
- Powstaje z chwilą wpisu do rejestru
- Może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe
- Może zaciągać zobowiązania
- Spółka może pozywać i być pozywana
- Prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą
- Jest rejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS)
- Możliwość dziedziczenia i sprzedaży spółki
- Wspólnicy (partnerzy) są silnie zaangażowani w jej działalność
Zakładając spółkę partnerską powinniśmy pamiętać, że jej nazwa (firma) musi zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera. Ponadto musi zawierać dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska”. W nazwie powinno znaleźć się również określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. W obrocie dopuszczalne jest używanie skrótu „sp.p.”.
Warto również pamiętać, że w przypadku spółki partnerskiej mamy do czynienia z ograniczeniem odpowiedzialności wspólników. Oznacza to, że partner nie odpowiada za szkody wyrządzone przez pozostałych partnerów i osoby, które podlegały ich kierownictwu. Często może dotyczyć to odpowiedzialności za tzw. błędy w sztuce. Ograniczenie odpowiedzialności dotyczy tylko zobowiązań powstałych w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu lub zawodów określonych w umowie spółki. W pozostałych przypadkach odpowiedzialność wspólników jest solidarna i subsydiarna.
Podobnie jak w przypadku spółki jawnej, również w tym wypadku za zobowiązania spółki w pierwszej kolejności odpowiada sama spółka. W dalszej kolejności solidarnie odpowiadają wspólnicy solidarnie ze sobą i ze spółką, i między sobą. Również w tym wypadku odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny. Co za tym idzie, wierzyciel ma możliwość sięgnąć do majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku samej spółki okaże się bezskuteczna.
Formy prowadzenia grupowej praktyki lekarskiej — podsumowanie
Kwestia wyboru formy prowadzenia grupowej praktyki może mieć znaczący wpływ na jej dalsze funkcjonowanie. Powinniśmy wraz ze wspólnikami rozważyć możliwości, jakie daje nam każda z dostępnych opcji. Nie powinniśmy również zapominać o ryzykach, jakie wiążą się z każdym z rozwiązań. Dobrym pomysłem będzie także zasięgnięcie porady ekspertów zajmujących się prawem medycznym. Prawnicy mogą dokładniej nakreślić możliwości i wyzwania, z jakimi będzie mogła mierzyć się nasza praktyka lekarska. Mogą również pomóc nam przejść przez proces zakładania działalności.
Jeżeli chcesz rozpocząć działalność leczniczą i potrzebujesz pomocy prawnej, możesz skontaktować się z nami pod numerem telefonu 71 333 90 90 lub mailowo: kancelaria@chudzikowski.pl. Członkowie naszego zespołu prawa medycznego od lat pomagają tworzyć działalność leczniczą, służą wsparciem przy zakładaniu i przekształcaniu podmiotów leczniczych. Pomagamy również w sprawach związanych z błędami medycznymi. Więcej informacji znajdziesz na stronie zespołu prawa medycznego.
Czytaj więcej
Skontaktuj się z nami
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001
Kancelaria Chudzikowski S.K.A. | kontakt: kancelaria@chudzikowski.pl | 2023 © all rights reserved