Jak odzyskać pieniądze od spółki z o.o. jeśli egzekucja z jej majątku jest bezskuteczna?

O ile sama spółka z o.o. odpowiada za wszelkie zaciągnięte zobowiązania samodzielnie, to jej wspólnicy odpowiadają wyłącznie do wysokości wniesionego przez nich wkładu – stąd „ograniczona odpowiedzialność”. Dlatego w sytuacji bez skutecznej egzekucji z majątku spółki pojawia się pytanie przed wierzycielem jak odzyskać pieniądze od spółki?

W momencie, kiedy spółka utraciła płynność finansową i nie jest w stanie regulować swoich bieżących wierzytelności, wierzyciel po wystąpieniu określonych w ustawie okoliczności może na podstawie art. 299 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) pozwać o zapłatę członka zarządu niewypłacalnej spółki, który co do zasady wówczas odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, całym swoim majątkiem.

Jak ustalić krąg odpowiedzialnych członków zarządu spółki z o.o.?

Chcąc wytoczyć powództwo o zapłatę na podstawie art. 299 k.s.h., najpierw należy ustalić krąg osób, które można pociągnąć do odpowiedzialności. Pozwanym o zapłatę może być każdy członek zarządu pełniący swój mandat w czasie, kiedy zobowiązanie powstało lub było wymagalne. Nie ma znaczenia do jakiej funkcji była dana osoba w zarządzie delegowana (prezes, wiceprezes, członek zarządu). Każdy członek zarządu jest zobowiązany do prawidłowego, odpowiedzialnego i właściwego zarządzania sprawami spółki.

Najprostszym i podstawowym sposobem ustalenia kto był w owym czasie w zarządzie dłużnej spółki, jest uzyskanie informacji odpowiadającej odpisowi pełnemu z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Znajdują się tam między innymi informacje z danymi osób, które pełniły funkcje zarządcze w spółce, a także daty obowiązywania wpisów o sprawowaniu funkcji. Powyższy rejestr znajduje się na rządowej stornie internetowej. Wszelkie informacje na temat danego podmiotu mogą Państwo uzyskać wpisując na stornie odpowiedni numer KRS.

Należy podkreślić, że członek zarządu jest odpowiedzialny za prawidłowe prowadzenie spraw spółki, czyli także jej zobowiązania już od momentu swojego powołania do sprawowania funkcji. Stąd pomocne byłoby sprawdzenie akt rejestrowych spółki we właściwym sądzie rejestrowym i precyzyjne ustalenie dat powołania i odwołania.

W przypadku jednoczesnej odpowiedzialności wielu osób wchodzących w skład zarządu dłużnej spółki, odpowiadają one solidarnie.

Kiedy odpowiedzialność przechodzi ze spółki z o.o. na członka jej zarządu?

Jak już wskazano na wstępie, przejście odpowiedzialności za zobowiązania ze spółki na członka jej zarządu następuje w przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku spółki.

Intuicyjnie podstawowym sposobem ustalenia, że spółka nie posiada majątku, z którego wierzyciel mógłby się zaspokoić jest wydanie przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu prowadzonej egzekucji z majątku spółki z o.o. wobec jej bezskuteczności – wiąże się to jednak z koniecznością wszczęcia i długotrwałego prowadzenia postępowania, a bardzo często każdy dzień opóźnienia zmniejsza szansę na skuteczne zaspokojenie wierzytelności.

Z bogatego dorobku doktryny i Sądu Najwyższego wynika jednak, że wierzyciel nie jest zmuszony do wszczęcia egzekucji przeciwko spółce, jeśli wie, że ta nie posiada żadnego mienia. Bezskuteczność egzekucji wobec spółki może być wykazywana na podstawie każdego dowodu, z którego wynika, że spółka nie posiada majątku umożliwiającego zaspokojenie wierzyciela.

Jednym z takich dowodów może być dokumentacja spółki – jeżeli już ze sprawozdania finansowego wynika, że istniejące zobowiązania spółki przewyższają jej majątek, to egzekucja będzie najpewniej bezskuteczna. Kolejnym sposobem może być przedstawienie wykazu sporządzonego w ramach postępowania w przedmiocie wyjawienia majątku spółki, z którego wynika brak możliwości zaspokojenia zobowiązań. Ponadto zastosowanie znajdzie postanowienia oddalające wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub umarzające postępowanie.

Oddalenie wniosku o upadłość jest związane z sytuacją określoną w art. 13 ust. 1 lub 2 ustawy Prawo Upadłościowe – gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na pokrycie tych kosztów, albo w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. Z kolei umorzenie następuje na podstawie art. 361 pkt. 1 ustawy Prawo Upadłościowe wtedy, gdy majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Ponadto bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce może zostać także wykazana poprzez przedstawienie dokumentacji dotyczącej roszczeń innych wierzycieli, którzy uprzednio próbowali zaspokoić się z majątku spółki.

Ile można odzyskać?

Wnosząc pozew przed właściwy sąd, należy wskazać wartość przedmiotu sporu. W przypadku pozwu na podstawie art. 299 k.s.h. składają się na nią następujące składniki:

zasądzona nakazem zapłaty lub wyrokiem kwota wynikająca z uprzednio wytoczonego postepowania przed Sądem przeciwko dłużnej spółce z o.o. wraz z odsetkami wskazanymi w orzeczeniu,

koszty poprzedniego procesu w tym koszty zastępstwa procesowego wraz z odsetkami wskazanymi w orzeczeniu,

koszty postępowania o wydanie klauzuli wykonalności przeciwko spółce,

koszty poprzedniego postępowania egzekucyjnego oraz koszty zastępstwa w egzekucji wskazane przez Komornika Sądowego w prawomocnym postanowieniu o umorzeniu postępowania.

Jakie kroki trzeba podjąć?

W pierwszej kolejności należy sporządzić oraz opłacić pozew. Sądem właściwym do rozpoznania sprawy wytoczonej na podstawie art. 299 k.s.h. jest wydział gospodarczy sądu właściwego według siedziby spółki. Po rozpoznaniu sprawy przez Sąd i w efekcie uzyskania nakazu zapłaty lub wyroku oraz nadanie klauzuli wykonalności, należy udać się z tytułem wykonawczym do Komornika Sądowego celem wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Przedawnienie

Co do zasady wierzyciel ma 3 lata na skierowanie do sądu pozwu o zapłatę na podstawie art. 299 k.s.h. odkąd dowiedział się o szkodzie oraz osobie, która za nią odpowiada. Za moment, w którym wierzyciel powziął informację o szkodzie, można przyjąć na przykład datę wydania przez Komornika Sądowego postanowienia o bezskuteczności egzekucji.

Pomoc prawna przy dochodzeniu należności od członka zarządu sp. z o.o.

Jeżeli potrzebujesz pomocy przy odzyskaniu swoich pieniędzy od członka zarządu niewypłacalnej spółki, chętnie Ci w tym pomożemy. Napisz lub zadzwoń do nas.