Przekształcenie spółki jawnej
w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Choć spółka jawna jest ciekawym rozwiązaniem, chociażby pod względem opodatkowania podatkiem PIT, to wielu przedsiębiorców poszukuje innych korzystniejszych dla nich form prowadzenia biznesu. Wspólnicy spółek jawnych coraz częściej decydują się na zmianę formy prawnej i przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Impulsem do zmiany formy prawnej jest chociażby możliwość opodatkowania spółki na podstawie estońskiego CIT lub skorzystania z tzw. powtarzających się świadczeń niepieniężnych. W tym modelu opodatkowania, podatek jest płacony tylko wtedy, kiedy zysk jest wypłacany na rzecz wspólników. Przekształcenie w spółkę z o.o. pozwala również ograniczyć odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki, w przeciwieństwie do spółki jawnej, w której wspólnicy ponoszą odpowiedzialność całym swoim majątkiem osobistym, jeżeli egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna.
Czym różni się spółka z o.o. od spółki jawnej?
Spółka z o.o. jest spółką kapitałową i posiada osobowość prawną. Spółka ta różni się od spółki jawnej m.in. tym, że posiada różne organy: zarząd, wspólników, niekiedy również radę nadzorczą. Spółka jawna, inaczej niż spółka z o.o. jest spółką osobową. Uprawnienie do prowadzenia spraw i reprezentowania spółki jawnej przysługuje każdemu ze wspólników. W praktyce oznacza to zatem większy zakres zarówno decyzyjności jak i odpowiedzialności wspólników za długi spółki. W przypadku spółki z o.o. jej cechą charakterystyczną jest ograniczona odpowiedzialność wspólników, którzy z tytułu bycia wspólnikiem nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Ideą spółki z o.o. jest oddzielenie majątku spółki od majątku wspólników i przez to wyłączenie ich osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Obie spółki różnią się również sposobem opodatkowania. Istotną cechą spółki jawnej jest jednak brak jej objęcia opodatkowaniem CIT (pod warunkiem, że jej wspólnikami są osoby fizyczne). Aktualnie wspólnicy spółki jawnej zobowiązani są jedynie do samodzielnego rozliczenia w obrębie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Spółka z o.o. jako spółka kapitałowa musi natomiast opłacać podatek dochodowy od osób prawnych CIT. Jest on płacony od dochodu, czyli przychodów pomniejszonych o koszty uzyskania przychodu, jego wysokość wynosi 19% lub 9%.
Procedura przekształcenia
W przypadku spółki jawnej, wspólnicy mogą skorzystać z procedury uproszczonej, o której mowa w art. 572 KSH. Jeżeli wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, nie stosuje się przepisów art. art. 557-561 KSH (czyli sporządzenia planu przekształcenia, poddania planu przekształcenia badaniu biegłego rewidenta, zawiadomienia wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu). Jednakże, nie dotyczy to obowiązku przygotowania dokumentów, o których mowa w art. 558 § 2 KSH oraz poddania wyceny aktywów i pasywów spółki badaniu biegłego rewidenta (tylko w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną).
Dla spółki oznacza to, że do celów przekształcenia wystarczy sporządzenie:
Dla celów przekształcenia sporządzane jest odrębne sprawozdanie finansowe, które powinno być opracowane w takim samym układzie i przy zastosowaniu tych samych metod co sprawozdanie roczne. Obowiązek opracowania specjalnego sprawozdania finansowego nie dotyczy spółek osobowych, które na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości prowadzą księgę przychodów i rozchodów. W odniesieniu do tych podmiotów wystarczy zamiast sprawozdania finansowego przygotować podsumowanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencji prowadzonych przez spółkę dla celów podatkowych, spis z natury, a także inne dokumenty pozwalające na sporządzanie tego sprawozdania. (art. 101 KSH).
2. projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki,
3. projekt umowy spółki przekształconej.
W przypadku uproszczonego przekształcenia spółki jawnej, w której wszyscy wspólnicy są uprawnieni do prowadzenia spraw spółki, nie ma obowiązku:
- sporządzania planu przekształcenia,
- badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta,
- zawiadamiania wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu,
- umożliwienia wspólnikom przeglądania dokumentów w lokalu spółki.
Do przekształcenia spółki jawnej wymagane jest:
- powzięcie uchwały o przekształceniu spółki w formie aktu notarialnego,
- powołanie członków organów spółki przekształconej,
- dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.
Skutki przekształcenia spółki
Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.
Skutki podatkowe przekształcenia spółki jawnej w spółkę z o.o.
1. Podatek PCC
W przypadku przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową powstaje obowiązek podatkowy, gdyż dochodzi do zmiany umowy spółki, o jakiej mowa w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy powstanie w takim przypadku stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. zmiany umowy spółki. Przy czym opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega co do zasady różnica pomiędzy wysokością kapitału zakładowego spółki kapitałowej, a wysokością opodatkowanych wcześniej wkładów spółki osobowej.
Jeżeli wartość kapitału zakładowego będzie odpowiadać wartości wkładów do spółki osobowej (już opodatkowanych), a ewentualne nadwyżki będą przekazane na kapitał zapasowy tzw. agio, to ze względu na zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 11 lit. a) tej ustawy podatek nie wystąpi.
Podatek CIT 9% i 19%
Warto pamiętać, iż w niektórych sytuacjach stosowanie niższej stawki 9% CIT ulega czasowemu zawieszeniu. Zgodnie z art. 19 ust. 1a pkt 1 Ustawy CIT, podatnik, który został utworzony w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, nie może stosować niższej stawki podatkowej w dwóch latach podatkowych bezpośrednio następujących po tych zdarzeniach. Omawiane przepisy stosuje się również co do przekształcenia przedsiębiorcy lub spółki jawnej w spółkę z o.o, ale nie dotyczą już sytuacji przekształcenia spółki w inną spółkę. Nie dotyczy to sytuacji, kiedy spółka opodatkowana CIT zostaje przekształcona w spółkę opodatkowaną CIT (np. ze spółki komandytowej w spółkę z o.o.).
Podatek PIT
W wyniku przekształcenia podmiotów nie wystąpi po stronie wspólnika przychód z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej. Ten rodzaj przekształcenia nie opiera się bowiem na aporcie przedsiębiorstwa spółki jawnej do spółki kapitałowej, lecz jest w swej istocie przeniesieniem wyodrębnionego majątku wspólników tej spółki na inny podmiot będący jej następcą prawnym i w związku z tym analizowane zdarzenie przyszłe nie mieści się w zakresie zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy.
Gdy w wyniku przekształcenia wspólnik przekształcanej spółki uzyska przysporzenie majątkowe, tzn. w sytuacji, gdy obejmowane udziały w spółce kapitałowej przewyższą swoją wartością wartość udziału w spółce osobowej, powstanie dochód do opodatkowania w wysokości takiej nadwyżki.
Potrzebujesz pomocy prawnej
dla swojej firmy?
Skontaktuj się z nami!
Skontaktuj się z nami
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001