Jeżeli padłeś ofiarą włamania na konto lub oszuści przejęli twój rachunek bankowy, przede wszystkim powinieneś natychmiast skontaktować się ze swoim bankiem, w celu zgłoszenia reklamacji. Bank powinien zablokować dostęp do Twojego konta i zablokować transakcję. Powinien także poinformować bank odbiorcy płatności o nieautoryzowanej transakcji dokonanej przez złodzieja.
W drugiej kolejności powinieneś zgłosić sprawę na policję składając zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 279 § 1 Kodeksu Karnego (kradzież z włamaniem). Niestety w większości przypadków niemożliwe jest odnalezienie sprawcy czynu. Oznacza to, że jeżeli padłeś ofiarą ataku hakerskiego, dochodzenie lub śledztwo w postępowaniu karnym prawdopodobnie zostanie umorzone z uwagi na niewykrycie sprawcy przestępstwa.
Na podstawie umowy o prowadzenie rachunku bankowego środki pieniężne klienta przechodzą na własność banku (bank uzyskuje własność deponowanych pieniędzy). Zgodnie z art. 726 k.c. bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie, chyba że umowa uzależnia obowiązek zwrotu od wypowiedzenia.
Nie ulega również wątpliwości, że bank jest zobowiązany do przechowywania środków pieniężnych, które są zdeponowane w banku, w sposób zapewniający ich bezpieczeństwo. Bank również ponosi ryzyko ich utraty.
Jeżeli przelew nie został autoryzowany przez klienta (zlecenie przekazu pochodzi od osoby nieuprawnionej — np. złodzieja), bank powinien niezwłocznie zwrócić na konto klienta kwotę nieautoryzowanej płatności.
W przeważającej części zgłaszane przez klientów reklamacje nie przynoszą przewidywanego skutku i bank odmawia uznania reklamacji o zwrot pieniędzy. Banki w odpowiedziach na reklamacje powołują się na instytucje organów ścigania czy Rzecznika Finansowego, którzy mają pomóc w dochodzeniu roszczeń. Jak więc odzyskać pieniądze skradzione przez hakerów? Jak się okazuje często jedyną drogą odzyskania pieniędzy od banku jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.
Banki odmawiając rozpoznania reklamacji argumentują to najczęściej nagannym i lekkomyślnym zachowaniem lub zaniedbaniem klienta, który sam przyczynił się do przejęcia jego danych i dokonania nieautoryzowanych operacji na internetowym koncie bankowym.
Warto podkreślić, że bank może odmówić zwrotu środków, jeśli istnieją obiektywnie uzasadnione i udokumentowane podstawy do podejrzenia, że klient działał z nieuczciwymi zamiarami. Jednak w dużej mierze banki nie mają obiektywnych podstaw do podejrzeń o nieuczciwe zamiary ze strony klientów i nie są w stanie udowodnić klientowi jego bezprawnego działania czy niestaranności. W procesie przeciwko bankowi dotyczącym zwrotu pieniędzy klientowi, to bank musi wykazać, że transakcja była autoryzowana przez osobę uprawnioną. Nie jest zatem zadaniem posiadacza konta lub karty udowadnianie, że nie ponosi winy w wykonaniu nieautoryzowanej transakcji.
Zgodnie z art. 46 ust. 3 ustawy o usługach płatniczych klient jest odpowiedzialny za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeśli doprowadził do nich umyślnie lub przez rażące niedbalstwo naruszył co najmniej jeden z poniższych obowiązków:
Jednym z przykładów nieautoryzowanej transakcji była sprawa klienta banku, który padł ofiarą ataku hakerskiego. W wyniku ataku hakerzy dokonali nieautoryzowanych transakcji płatniczych i wyprowadzili środki z rachunku bankowego klienta.
Sprawa była prowadzona przez Sąd Okręgowy w Białymstoku, który wydał w dniu 23.12.2021 r., sygn. akt VII GC 357/20 wyrok uwzględniający powództwo klienta. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że:
za szkodę powoda odpowiada pozwany bank, który nie wykonał należycie umowy prowadzenia rachunku bankowego powodowej spółki. Środki pieniężne na nim zgromadzone nie zostały należycie zabezpieczone. Zatem pomiędzy szkodą a nienależytym wykonaniem zobowiązania istnieje adekwatny związek przyczynowy. Spełnione zatem zostały wszystkie przesłanki z art. 471 k.c. i na tej podstawie uwzględniono powództwo w całości.
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 czerwca 2023 r. sygn. akt I AGa 36/22 podtrzymano wyrok Sądu I instancji, wobec tego bank zobowiązany był do zwrotu skradzionych pieniędzy.
Przed przystąpieniem do prowadzenia sprawy powinieneś zadbać o skompletowanie dokumentacji udowadniającej zasadność roszczenia o zwrot zhakowanych pieniędzy, w szczególności:
Kancelaria Prawna Chudzikowski może pochwalić się pozytywnym rozstrzygnięciem, w którym nasz klient uzyskał zwrot środków z nieautoryzowanej transakcji płatniczej. W prawomocnym wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w dniu 15.10.2021 r. sygn. akt II Ca 922/21 wskazano, że:
Strona pozwana ponosi odpowiedzialność za wykonanie nieautoryzowanej transakcji, której dotyczy żądnie pozwu. Jednocześnie strona pozwana nie udowodniła okoliczności, które od tej odpowiedzialności ją zwalniają, tj. że powód umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do nieautoryzowanej transakcji płatniczej albo umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa dopuścił się naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42.
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe, bank ma obowiązek zapewnić szczególną staranność w zabezpieczaniu zgromadzonych środków. Dlatego przyjęte zasady ciężaru dowodu w procesie przeciwko bankowi sprzyjają klientom, a banki lub dostawcy usług płatniczych ponoszą pełną odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa środków na rachunkach.
Jeżeli zostałeś oszukany i potrzebujesz pomocy w odzyskaniu utraconych pieniędzy skontaktuj się z nami.
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001
Kancelaria Chudzikowski S.K.A. | kontakt: kancelaria@chudzikowski.pl | 2023 © all rights reserved