Działalność lecznicza lekarzy w Polsce zgodnie z obowiązującymi przepisami może być wykonywana w formie praktyki lekarskiej lub poprzez podmiot leczniczy.
Jeżeli chodzi o praktykę lekarską to możemy wyróżnić:
Natomiast podmiotami leczniczymi są w szczególności przedsiębiorcy (JDG, oraz spółki np. cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, spółka z o.o., spółka akcyjna), spzoz, jednostki budżetowe, fundacje i stowarzyszenia (o tym w artykule cz.3).
W tym artykule opisujemy ogólne zasady prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej przez lekarzy, lekarzy dentystów i pielęgniarki.
Działalność leczniczą regulują ustawa o działalności leczniczej oraz ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Oznacza to, że w myśl prawa prowadzący prywatną praktykę lekarską lekarz jest przedsiębiorcą. To samo można z resztą powiedzieć o pielęgniarkach oraz o lekarzach dentystach. Działalność prowadzona przez lekarzy, dentystów i pielęgniarki jest nieraz określana jako działalność regulowana. Oznacza to, że należy spełnić wymagania, które nie dotyczą „typowego” przedsiębiorcy.
Oczywiście powoduje to konieczność dostosowania się do przepisów zapisanych w obu wspomnianych wyżej ustawach. Oznacza to między innymi, że lekarz, lekarz dentysta, pielęgniarka musi posiadać pomieszczenia i urządzenia odpowiednie do rodzaju wykonywanej działalności oraz do zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych, używać i utrzymywać odpowiednie wyroby medyczne oraz ich wyposażenie.
Kolejnym ważnym obowiązkiem jest także zawarcie i posiadanie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC). Pamiętajmy, że przepisy nieco inaczej traktują lekarzy i pielęgniarki. Więcej na temat wymagań, które trzeba spełnić przy zakładaniu praktyki leczniczej, można przeczytać w art. 18 i 19 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 o działalności leczniczej.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej, lekarze (w tym lekarze dentyści), pielęgniarki i fizjoterapeuci mogą wykonywać swój zawód w ramach działalności leczniczej na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych, po wpisaniu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, o którym mowa w art. 100 tej ustawy.
Organem prowadzącym rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą jest zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy:
wojewoda właściwy dla siedziby albo miejsca zamieszkania podmiotu leczniczego – w odniesieniu do podmiotów leczniczych,
okręgowa rada lekarska właściwa dla miejsca wykonywania praktyki zawodowej lekarza – w odniesieniu do tych praktyk, a w odniesieniu do członków wojskowej izby lekarskiej – Wojskowa Rada Lekarska,
okręgowa rada pielęgniarek i położnych właściwa dla miejsca wykonywania praktyki zawodowej przez pielęgniarkę – w odniesieniu do tych praktyk.
Co wymaga podkreślenia, wykonywanie zawodu w ramach praktyki zawodowej nie jest prowadzeniem podmiotu leczniczego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1) ustawy o działalności leczniczej, podmiotami leczniczymi są przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. W praktyce oznacza to możliwość prowadzenia podmiotu leczniczego w każdej formie: spółki cywilnej, jednoosobowej działalności gospodarczej a także w formie spółki handlowej (osobowej i kapitałowej).
W niniejszym artykule przedstawiamy Państwu formy wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty oraz pielęgniarki w ramach indywidualnej praktyki zawodowej. Problematykę podmiotów leczniczych przedstawimy Państwu w kolejnych artykułach.
Zgodnie z prawem, aby lekarz mógł działać w zawodzie musi założyć jednoosobową działalność gospodarczą (JDG). Założenie działalności jest konieczne do prowadzenia działalności leczniczej na własny rachunek. Wspomnieliśmy też wcześniej, że do prowadzenia praktyki leczniczej należy posiadać m.in. gabinet. Może być to miejsce należące do osoby prowadzącej działalność. Może to być także miejsce w zakładzie leczniczym innego podmiotu leczniczego. Podkreślmy, że konieczność posiadania gabinetu nie wyklucza możliwości dojeżdżania do pacjentów. Pielęgniarka lub lekarz może wykonywać działalność w domu pacjenta (miejscu wezwania).
Wspomnieliśmy wcześniej, że działalność lekarzy, lekarzy dentystów i pielęgniarek jest tzw. działalnością regulowaną. Oznacza to, że muszą oni spełniać konkretne warunki pozwalające na prowadzenie działalności. Warunki te zostały zapisane w ustawie o działalności leczniczej. Jeżeli osoba prowadząca indywidualną praktykę lekarską przestanie spełniać zapisane w ustawie warunki, może zostać wezwana do usunięcia niezgodności.
Jednak konsekwencje naruszenia zapisów ustaw mogą też być dotkliwsze. Na lekarza lub pielęgniarkę może zostać nałożona kara pieniężna, a nawet zakaz prowadzenia działalności przez określony czas. Dlatego przy zakładaniu indywidualnej praktyki lekarskiej szczególnie ważne jest upewnienie się, że będziemy w stanie spełnić wszystkie narzucone na nas zobowiązania.
Decydując się prowadzenie indywidualnej praktyki lekarskiej lekarz, lekarz dentysta lub pielęgniarka musi przygotować się na przejście takich samych kroków jak zwykły przedsiębiorca zakładający JDG. Przede wszystkim konieczne będzie uzyskanie wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
JDG jest najpowszechniejszą formą prowadzenia działalności leczniczej w formie praktyki zawodowej. Przy zakładaniu indywidualnej praktyki lekarskiej należy trzymać się zasad obowiązujących przy zakładaniu JDG, w tym podania imienia i nazwiska w nazwie firmy. Więcej na temat zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej można znaleźć na stronie biznes.gov.pl.
Konieczne będzie także wybranie odpowiednich kodów PKD. Działalność lecznicza została objęta kodami z grupy 86.2. Warto przyjrzeć się podklasom, które wyszczególniają praktykę lekarską ogólną, specjalistyczną oraz dentystyczną. Natomiast pielęgniarki mogą znaleźć odpowiedni kod PKD w podklasie 86.90.
Proces zakończony jest po uzyskaniu wpisu w rejestrze CEIDG oraz po wpisaniu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Oczywiście prowadzenie praktyki lekarskiej lub pielęgniarskiej jako JDG wiąże się z pewnymi trudnościami. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że w tym wypadku praktyka wykonywana jest we własnym imieniu i na własny rachunek. Oznacza to, że lekarz lub pielęgniarka odpowiada całym swoim majątkiem zarówno wypracowanym w ramach działalności gospodarczej jak i majątkiem prywatnym. Niedogodnością może być także konieczność comiesięcznego opłacania składek ZUS.
Trudności innego rodzaju mogą pojawić się na późniejszym etapie działalności. Należy brać pod uwagę utrudnienie możliwości dziedziczenia JDG przez następców prawnych lub niepełną możliwość sprzedaży firmy, z uwagi na jej silne powiązanie z osobą fizyczną (lekarzem, pielęgniarką).
Założenie indywidualnej praktyki lekarskiej to znaczące przedsięwzięcie. Działalność ta jest obarczona ponadprzeciętną odpowiedzialnością, a co za tym idzie — ryzykiem. Dlatego szczególnie ważne jest podjęcie odpowiednich decyzji już na etapie zakładania działalności. W ten sposób zapewnimy sobie większe bezpieczeństwo i możliwość rozwoju. Warto także pamiętać o możliwości przekształcenia działalności na późniejszym etapie jej funkcjonowania. Dobrym pomysłem może być także konsultacja ze specjalistami, którzy pomogą w podjęciu optymalnych kroków już na samym początku.
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001
Kancelaria Chudzikowski S.K.A. | kontakt: kancelaria@chudzikowski.pl | 2023 © all rights reserved