Testament cudzoziemca: jak obcokrajowiec może sporządzić testament w Polsce?

Testament jest ważnym dokumentem, który umożliwia rozporządzenie majątkiem w przypadku naszej śmierci. W tym artykule powiemy, dlaczego warto go przygotować. Podpowiemy też, jakie formalności muszą spełnić obcokrajowcy, aby testament był ważny.

Zobacz również poradnik, w którym pokazujemy jak poprawnie napisać testament.

W tym artykule będziemy używali wymiennie sformułowań „cudzoziemiec” i „obcokrajowiec”. Jednak warto pamiętać, że osoby urodzone poza granicami Polski są określane w prawie krajowym jako cudzoziemcy.

Czy testament cudzoziemca spisany w Polsce jest ważny?

Przede wszystkim należy pamiętać, że zgodnie z polskim prawem sporządzenie testamentu jest jedyną czynnością pozwalającą spadkodawcy dysponować swoim majątkiem na wypadek śmierci. Ta zasada obowiązuje zarówno obywateli Polski, jak i cudzoziemców.

Aby testament był ważny, musi być sporządzony przez osobę mającą pełną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że ważny testament mogą spisać osoby pełnoletnie i nieubezwłasnowolnione. Testament trzeba spisać samodzielnie. Może on być sporządzony tylko we własnym imieniu i nie może przygotować go pełnomocnik lub przedstawiciel. Warto też pamiętać, że w testamencie mogą się znaleźć rozporządzenia tylko jednego spadkodawcy. W polskim prawie nie ma bowiem możliwości ważnego zawarcia ostatniej woli dwóch lub więcej spadkodawców, np. małżonków.

Jak widzimy, osoby, które przyjechały do Polski, mogą zgodnie z prawem spisać testament na terenie naszego kraju. Spisując testament należy spełnić takie same zasady, jakie obowiązują obywateli Polski.

Warto też pamiętać, że testament może zostać odwołany przez spadkodawcę w dowolnym momencie.

Dalsza część artykułu znajduje się pod zdjęciem.

Ważność formalna testamentu na wypadek śmierci

W 1961 roku w Hadze spisano konwencję, która dodatkowo zabezpiecza spadkodawców przed ryzykiem nieważności testamentu. Od tego czasu uznaje się, że testament jest ważny, jeżeli jest zgodny z prawem kraju, w którym został spisany. Oznacza to, że spisując testament w Polsce musimy upewnić się, że jest zgodny z polskim prawem.

O ważności testamentu sporządzonego przez cudzoziemca wypowiedział się również Sąd Najwyższy:

„do ważności testamentu sporządzonego przez cudzoziemca wystarczy zachowanie formy przewidzianej przez prawo państwa, w którym czynność została dokonana, niezależnie od tego jaki majątek wchodzi w skład spadku"
Uchwała z dnia 31 maja 1975r., sygn. III CZP 78/75

Jak widzimy, cudzoziemcy są chronieni zarówno przez prawo międzynarodowe, jak i prawo krajowe. Dzięki temu, spisując testament w Polsce, możemy czuć się spokojni, że nasi bliscy otrzymają spadek zgodnie z naszym życzeniem.

Dalsza część artykułu znajduje się pod zdjęciem.

Testament w prawie polskim

Prawo polskie rozróżnia trzy podstawowe (zwykłe) formy testamentu:

testament własnoręczny (holograficzny) — musi być napisany odręcznie przez spadkodawcę i własnoręcznie przez niego podpisany. Testament spisany na urządzeniu elektronicznym (komputerze, telefonie komórkowym, tablecie itp.) będzie nieważny. Dokument będzie nieważny również wtedy, gdy zostanie wydrukowany i jedynie własnoręcznie podpisany.

Na testamencie własnoręcznym powinna również znaleźć się data spisania dokumentu. W ten sposób unikniemy problemów (na przykład w sytuacji, w której spisaliśmy kilka wersji testamentu na różnych etapach życia).
testament notarialny — dokument sporządzony w formie aktu notarialnego przed notariuszem. Jeżeli zdecydujemy się spisać testament w ten sposób, notariusz będzie musiał upewnić się, że rozumiemy proces, przez który przechodzimy.
testament allograficzny — w tym przypadku spadkodawca oświadcza swoją wolę ustnie. Takie oświadczenie jest składane wobec wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu lub gminy albo kierownika urzędu stanu cywilnego.
Sporządzenie testamentu allograficznego wymaga obecności dwóch świadków. Oświadczenie spadkodawcy zostaje spisane w formie protokołu i opatrzone datą. Następnie protokół odczytuje się spadkodawcy. Na koniec pod dokumentem podpisuje się spadkodawca, świadkowie oraz osoba urzędowa. Jeżeli spadkodawca nie może się podpisać, należy to zaznaczyć i podać powód uniemożliwiający złożenie podpisu.

Testament cudzoziemcy w Polsce: w jakim języku należy spisać testament?

Prawo polskie nie stawia ograniczeń co do języka, w którym cudzoziemiec może sporządzić testament. Zwykle dokument spisywany jest w języku ojczystym spadkodawcy. Jednak prawo pozwala na sporządzenie testamentu w języku obcym lub nawet sztucznie stworzonym (na przykład esperanto). W tym wypadku wymogiem ważności jest znajomość języka, w którym spisujemy swoją ostatnią wolę.

Być może zainteresują Cię inne artykuły:

Jak napisać testament? (ze wzorem testamentu)

Czy warto sporządzić testament?

Czy bliskim pominiętym w testamencie należy się zachowek?