Rozwód — kiedy i na jakich warunkach sąd go udzieli?
Decyzja o rozwodzie często stanowi jedną z najtrudniejszych jakie muszą podjąć małżonkowie, bowiem jest to definitywne zakończenie małżeństwa. Sam rozwód jak i związane z tym postępowanie sądowe stanowi dla małżonków, stron postępowania, stresujące i pełne emocji doświadczenie. Rozwód, również pod względem prawnym, powinien być rozwiązaniem ostatecznym, w przypadku gdy brak jest szans na utrzymanie małżeństwa.
Warto zauważyć, że wśród rozwodów możemy wyróżnić dwa typy:
- rozwód z orzekaniem o winie (kończący małżeństwo z winy któregoś z małżonków – w takim przypadku sąd może zasądzić alimenty od osoby, przez którą ustaje związek małżeński na korzyść poszkodowanej osoby;
- rozwód bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) – w tym przypadku małżonkowie zrzekają się praw roszczeniowych w stosunku do drugiej osoby.
Na jakiej podstawie można wziąć rozwód?
- wzgląd na dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków – jeżeli wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci małżonków. Sąd może oddalić wniosek o rozwód jeżeli mógłby on spowodować np. pogorszenie warunków materialnych, w jakich wychowywane są dzieci, lub mógłby spowodować niekorzystne zmiany w psychice dzieci;
- sprzeczność orzeczenia rozwodu z zasadami współżycia społecznego, występująca z innych powodów niż z uwagi na dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków np. w sytuacji, gdy jeden z małżonków jest ciężko chory i nie ma kto się nim zaopiekować;
- żądanie orzeczenia rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód, albo jego odmowa wyrażenia zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Kiedy można wziąć rozwód?
Jak zostało wskazane powyżej, podstawowym i koniecznym warunkiem dopuszczalności rozwodu jest wystąpienie zupełnego i trwałego rozkładu pożycia pomiędzy małżonkami. Jeśli ta przesłanka nie została spełniona sąd nie ma obowiązku orzeczenia rozwodu nawet wówczas, gdy małżonkowie zgodnie tego żądają. Nawet okoliczności takie jak zdrada, alkoholizm jednego z małżonków, czy też przypadki przemocy domowej nie są wystarczające do orzeczenia rozwodu. W wymienionych sytuacjach sąd nadal ma obowiązek zbadania, czy w danym małżeństwie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia.
Czym zatem jest trwały i zupełny rozkład pożycia? Rozkład pożycia zostaje uznany za zupełny, jeśli uległy zerwaniu wszelkie więzy między małżonkami: duchowe, fizyczne i gospodarcze. Najbardziej oczywista jest sytuacja, gdy jedna osoba od dłuższego czasu mieszka z nowym partnerem, z którym ma wspólne plany życiowe i nie zamierza wracać do swojego małżonka. Jednak również w przypadku wspólnego zamieszkiwania małżonków – a więc gdy więzi gospodarcze nie uległy zerwaniu – sąd może orzec rozwód.
Do takiej sytuacji może dojść jeżeli spełnione zostały dwie pozostałe przesłanki uzyskania rozwodu. Innymi słowy, jeżeli między małżonkami uległy zerwaniu więzy duchowe i fizyczne, a wspólne zamieszkanie jest jedynie wynikiem ich sytuacji ekonomicznej (np. żadne z nich nie ma możliwości zamieszkania gdzie indziej) sąd może udzielić rozwodu. W tym miejscu należy nadmienić, że takie przypadki zdarzają się dość często.
Natomiast w przypadku badania trwałości rozkładu sąd ocenia, czy zgodnie z doświadczeniem życiowym można rozsądnie oczekiwać, iż małżonkowie podejmą w przyszłości wspólne pożycie. Z reguły wymagane jest, by rozkład trwał już od dłuższego czasu. Są jednak sytuacje, gdy rozkład będzie uznany za trwały mimo tego, iż nie był „długotrwały”. Do takich sytuacji można zaliczyć np. popełnienie przez małżonka przestępstwa przeciwko życiu drugiego małżonka i osadzenie sprawcy w zakładzie karnym.
Jak otrzymać rozwód bez orzekania o winie?
Rozwód nie musi być wojną małżonków o dzieci, zgromadzony majątek, o niespełnione oczekiwania i nieudane wspólne życie. Zdarza się, że małżonkowie dochodzą do wniosku, że popełnili błąd zawierając związek małżeński, ale nie żywią z tego tytułu do siebie urazy ani żalu. Chcą się rozstać kulturalnie, uczciwie podzielić majątek i żyć niezależnie. Każdy z nich będzie mieszkał osobno i miał swoje życie. Złożenie pozwu o rozwód bez orzekania o winie jest najlepszym i najszybszym rozwiązaniem jeśli małżonkowie zdecydują się na polubowne rozstanie.
Rozwód taki możemy uzyskać na pierwszej rozprawie, wystarczy zgodnie potwierdzić, że nastąpił całkowity, trwały i zupełny rozpad pożycia małżeńskiego. Podstawą uzyskania rozwodu na pierwszej sprawie rozwodowej jest dobrze przygotowany pozew rozwodowy, jasno przedstawiający zupełny rozkład pożycia małżeńskiego w sposób trwały i ostateczny. Drugą przesłanką szybkiego rozwodu jest zgodna postawa małżonków na rozprawie w żaden sposób nie zmieniająca treści pozwu i wspólnych ustaleń. Również brak wspólnych małoletnich dzieci zdecydowanie ułatwia uzyskanie rozwodu na pierwszej rozprawie.
Separacja — alternatywa dla rozwodu
Pamiętajmy, że rozwód powinien być rozwiązaniem ostatecznym, w przypadku gdy brak jest szans na utrzymanie małżeństwa. Jeśli zdecydujemy się na rozwód, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy oraz wsparcia osoby, która obiektywnie oceni całą sytuację. Czasami zanim małżonkowie podejmą decyzję o definitywnym zakończeniu małżeństwa mogą skorzystać z instytucji pośredniej jaką jest separacja. Według prawa polskiego orzeczenie separacji wywołuje skutki w dużym stopniu podobne do orzeczenia rozwodu, jednak nie powoduje ustania małżeństwa. Orzeczenie separacji może być sposobem dojścia małżonków do porozumienia, ale też nie zamyka drogi do orzeczenia rozwodu.
Proces rozwodowy jest skomplikowanym, a zarazem obciążającym doświadczeniem. Przed złożeniem pisma rozwodowego warto zasięgnąć porady profesjonalisty oraz dobrze przygotować się do rozprawy. Mogą w tym pomóc między innymi nasze pozostałe artykuły związane z problematyką rozwodu: „Rozwód z orzeczeniem o winie czy bez orzekania o winie?„, „Rozwód i podział majątku a wspólny kredyt„.
Skontaktuj się z nami
Plac Powstańców Śląskich 8/3
53-314 Wrocław
tel: 71 333 90 90
mail: kancelaria@chudzikowski.pl
Kancelaria Chudzikowski S.K.A.
NIP 899-291-43-44
Pl. Powstańców Śląskich 8/3 53–314 Wrocław
Nr konta w Nest Banku 24 2530 0008 2041 1071 5731 0001
Kancelaria Chudzikowski S.K.A. | kontakt: kancelaria@chudzikowski.pl | 2023 © all rights reserved